اشک چشم از کجا و چگونه تولید می شود؟
اشک، مایعی شفاف و نمکی است که توسط غدد اشکی در چشم تولید میشود. این مایع نقش بسیار مهمی در سلامت و عملکرد چشمها دارد. اشک ها به عنوان یک شوینده طبیعی عمل کرده و گرد و غبار، آلودگیها و ذرات خارجی را از سطح چشم پاک میکنند. اشک ها یک لایه محافظ روی قرنیه ایجاد میکنند و از خشک شدن آن جلوگیری میکنند. همچنین حاوی مواد مغذی هستند که برای تغذیه قرنیه ضروری هستند.
اشکها به کاهش اصطکاک بین پلک و کره چشم کمک میکنند و حرکت چشمها را روانتر میکنند و حاوی آنتیبادیهایی هستند که از چشم در برابر عفونت محافظت میکنند. تا انتها با مجله اینترنتی فراوک همراه باشید تا با انواع اشک چشم و دلیل ریزش آن بیشتر آشنا شویم.
انواع اشک چشم
انواع اشک چشم به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
اشک پایه (اشک بازال)
این نوع اشک به طور مداوم در سطح چشم تولید میشود تا چشمها را مرطوب و روان نگه دارد. این اشکها حاوی پروتئینها و مواد مغذی هستند که به سلامت سطح چشم کمک میکنند.
اشک بازتابی (اشک رفلکس)
این اشکها در پاسخ به تحریکات فیزیکی یا شیمیایی مانند باد، دود، گرد و غبار، یا پیاز ایجاد میشوند. اشکهای بازتابی معمولاً به صورت ناگهانی و در حجم زیاد تولید میشوند تا چشمها را از مواد تحریککننده محافظت کنند.
اشک احساسی (اشک عاطفی)
این نوع اشکها در پاسخ به احساسات قوی مانند شادی، غم، یا درد تولید میشوند. اشکهای احساسی معمولاً دارای ترکیبات شیمیایی متفاوتی نسبت به دو نوع دیگر هستند و ممکن است حاوی هورمونها و پروتئینهای مختلفی باشند.
هر نوع اشک نقش خاصی در حفاظت و سلامت چشمها دارد و میتواند نشانهای از واکنشهای مختلف بدن به محیط و احساسات باشد.
علت تولید اشک از چشم
اشک ریختن یک واکنش طبیعی بدن است که دلایل مختلفی می تواند داشته باشد. این دلایل می توانند از احساسات ساده مانند شادی و غم گرفته تا مشکلات سلامتی جدی تر متغیر باشند. شادی، غم، خشم، ترس و سایر احساسات قوی می توانند باعث تولید اشک شوند. دود، گرد و غبار، باد، نور شدید و مواد آلرژی زا می توانند باعث تحریک چشم ها و تولید اشک شوند.
عفونت های باکتریایی یا ویروسی چشم می توانند باعث قرمزی، خارش و تولید اشک شوند. به نظر پارادوکسیکال باشد، اما خشکی بیش از حد چشم نیز می تواند باعث تولید اشک شود. در این حالت، غدد اشکی برای جبران خشکی بیش از حد، فعالیت خود را افزایش می دهند.
آلرژی های فصلی یا سایر آلرژی ها می توانند باعث آبریزش چشم، عطسه و سایر علائم شوند. اگر مجاری اشکی مسدود شوند، اشک نمی تواند به طور طبیعی از چشم خارج شود و باعث آبریزش می شود. برخی داروها مانند داروهای کاهش فشار خون و داروهای آلرژی می توانند باعث تولید اشک شوند. برخی بیماری های خود ایمنی مانند سندرم شوگرن می توانند باعث خشکی چشم و در نتیجه تولید اشک شوند. آسیب به چشم مانند بریدگی یا خراشیدگی نیز می تواند باعث تولید اشک شود.
اشک چشم از کجا تولید می شود؟
اشک چشم از غددی به نام غدد اشکی تولید میشود. این غدد در قسمت بالایی و بیرونی هر چشم، در زیر پلک بالا قرار دارند. به طور خاص، محل قرارگیری این غدد در بخش بیرونی و بالای کره چشم و در نزدیکی استخوان پیشانی است. غدد اشکی این غدد، اشک پایه را به طور مداوم تولید میکنند تا سطح چشم مرطوب و روان نگه داشته شود. غدد میبومین این غدد که در لبههای پلک قرار دارند، چربی تولید میکنند که با لایه آبی اشک مخلوط میشود. این چربی از تبخیر سریع اشک جلوگیری میکند.
غدد گابلت این غدد کوچک که در ملتحمه چشم (لایه نازکی که سطح داخلی پلکها و سطح جلویی چشم را پوشش میدهد) قرار دارند، موکوس تولید میکنند. موکوس به چسبیدن اشک به سطح چشم کمک میکند و آن را صاف و یکنواخت نگه میدارد. اشک پس از ترشح از غدد اشکی، از طریق کانالهای کوچک به سطح چشم میریزد و سپس از طریق سیستم تخلیه اشکی به داخل بینی میرود. این سیستم شامل نقاط اشکی، کانال اشکی، کیسه اشکی، و مجرای نازولاکریمال است که اشک را از سطح چشم به داخل بینی هدایت میکند.
علت ریزش اشک از چشم
ریزاش اشک از چشم میتواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد. برخی از این دلایل شامل موارد زیر هستند:
- احساسات: گریه یا اشکریزی به خاطر احساساتی چون خوشحالی، غم، خشم یا اضطراب.
- تحریکات محیطی: تحریکات محیطی مانند دود، گرد و غبار، بخارات شیمیایی یا نور زیاد میتواند باعث ریزش اشک شود.
- آلرژی: واکنش به مواد آلرژیزا مانند گیاهان، گرده، یا موی حیوانات میتواند موجب التهاب و ریزش اشک شود.
- عفونت یا التهاب: عفونتهای چشم مانند کنژکتیویت (التهاب ملتحمه) میتوانند باعث ریزش اشک و قرمزی چشم شوند.
- خشکی چشم: جالب است بدانید که خشکی چشم میتواند موجب ایجاد اشک بیشتری شود تا جبران کمبود رطوبت صورت گیرد.
- مشکلات بینایی: نگرش مداوم به صفحهنمایش یا مشکل در بینایی میتواند باعث خستگی چشم و ریزش اشک شود.
- بیماریها: برخی بیماریها و شرایط پزشکی مانند بیماریهای خودایمنی، تیروئید یا مشکلات عصبی نیز ممکن است موجب ریزش اشک شوند.
اگر ریزش اشک شما غیرطبیعی یا مزمن شده است، بهتر است با پزشک متخصص مشورت کنید.
بیشتر بخوانید: همه آنچه که درباره لنز چشم باید بدانید
اشک چشم چگونه تولید می شود؟
اشک، مایعی شفاف و نمکی است که توسط غدد اشکی تولید میشود و نقش بسیار مهمی در سلامت و عملکرد چشمها دارد. این مایع علاوه بر مرطوب نگه داشتن چشم، از آن در برابر آلودگیها و آسیبها محافظت میکند. در گوشه بیرونی بالای هر چشم، غدهای به نام غده اشکی قرار دارد. این غده مسئول تولید بیشتر بخش اشک است. با هر بار پلک زدن، اشک از غدد اشکی آزاد شده و روی سطح چشم پخش میشود. اشک از سه لایه اصلی تشکیل شده است.
لایه بیرونی روغنی این لایه توسط غدد چربی پلک تولید میشود و مانع از تبخیر سریع اشک میشود. لایه آبی بخش اصلی اشک است و توسط غده اشکی تولید میشود. این لایه حاوی آنتیبادیها و مواد مغذی است که از چشم محافظت میکنند. لایه مخاطی این لایه نازکترین لایه است و به چسبیدن اشک به سطح چشم کمک میکند. مجاری اشکی پس از انجام وظیفه خود، اشک از طریق مجاری اشکی به سمت بینی هدایت میشود.
اشک به عنوان یک سد محافظتی عمل کرده و چشم را از گرد و غبار، آلودگیها و میکروبها پاک میکند. اشک به طور مداوم سطح چشم را مرطوب نگه میدارد تا از خشکی و سوزش چشم جلوگیری کند. اشک حاوی مواد مغذی است که به تغذیه قرنیه کمک میکند. گریه کردن یک پاسخ طبیعی بدن به احساسات قوی مانند غم، شادی، خشم و ترس است.
اختلال در تولید اشک میتواند به خشکی چشم و مشکلات بینایی منجر شود. سندرم شوگرن یک بیماری خودایمنی است که باعث خشکی چشم و دهان میشود. استفاده طولانی مدت و نامناسب از لنزهای تماسی میتواند به خشکی چشم منجر شود. برخی داروها مانند داروهای ضد حساسیت و داروهای ضد افسردگی میتوانند باعث خشکی چشم شوند. با افزایش سن، تولید اشک کاهش مییابد. اگر شما از خشکی چشم یا مشکلات دیگری در ارتباط با اشک رنج میبرید، حتما به پزشک مراجعه کنید.