فواید و مضرات آدامس
آدامس یک ماده جویدنی است که معمولاً برای خوشبو کردن دهان، سرگرمی و پاکیزگی دندان به کار میرود. پیشتر به آن سقز گفته میشد. ترکیبات این جویدنی امروزه عبارتند از پایهٔ آدامس (۳۰٪)، شیرینکنندهها (۵۹٪)، شیرینکنندههای قوی (۰٫۵٪)، نرمکنندهها (۲٪)، شیرهٔ ذرت (۱۰٪)، طعمدهندهها (۴٪)، اجزای فعال (۵٪) و رنگهای خوراکی. جویدن آدامس فواید بسیاری دارد که در ادامه این مقاله از مجله اینترنتی فراوک به بررسی آن خواهیم پرداخت.
پایه آدامس این بخش به آدامس خاصیت جویدنی میدهد و معمولاً از مواد طبیعی مثل صمغ درختان یا مواد مصنوعی مثل پلیمرهای پلاستیکی ساخته میشود. شیرینکنندهها برای ایجاد طعم شیرین به آدامس اضافه میشوند. این شیرینکنندهها میتوانند طبیعی مثل شکر یا مصنوعی مثل آسپارتام باشند. نرم کنندهها باعث نرم شدن آدامس و افزایش قابلیت جویدن آن میشوند.
طعمدهنده ها به آدامس طعمهای مختلفی مثل نعناع، میوهای و … میدهند. اجزای فعال برخی از آدامسها حاوی اجزای فعالی مثل فلوراید برای تقویت دندانها هستند. رنگ های خوراکی به آدامس رنگ میدهند. آدامس های اولیه از شیرهی درختانی مانند صنوبر یا مانیلکارا چیکل تهیه میشدند. آدامس های امروزی از لاستیکهای مصنوعی ساخته میشوند.
فواید جویدن آدامس
- جویدن آدامس، علاوه بر اینکه یک عادت رایج است، فواید جالبی نیز برای سلامتی دارد. البته این فواید به نوع آدامس و مدت زمان جویدن آن نیز بستگی دارد. در ادامه به برخی از فواید جویدن آدامس اشاره میکنیم:
- تقویت دندان ها: آدامسهای بدون شکر و حاوی فلوراید میتوانند به تقویت مینای دندان و کاهش پوسیدگی کمک کنند. این آدامسها با تحریک تولید بزاق، به خنثی شدن اسیدهای دهان و کاهش باکتریها کمک میکنند.
- کاهش اشتها: جویدن آدامس میتواند احساس سیری ایجاد کرده و اشتها را کاهش دهد. این موضوع به ویژه برای افرادی که در حال رژیم هستند مفید است.
- افزایش تمرکز: برخی مطالعات نشان میدهند که جویدن آدامس میتواند به افزایش تمرکز و بهبود عملکرد شناختی کمک کند.
- کاهش استرس: جویدن آدامس میتواند به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
- بهبود هضم: باعث تحریک تولید بزاق و اسید معده میشود که به هضم غذا کمک میکند.
- رفع بوی بد دهان: جویدن آدامس میتواند به رفع بوی بد دهان کمک کند.
اما توجه داشته باشید که آدامسهای حاوی شکر میتوانند باعث پوسیدگی دندان شوند. جویدن طولانی مدت میتواند باعث خستگی فک و مشکلات مفصل فک شود. بلعیدن آدامس میتواند باعث انسداد روده شود.
بهترین نوع آدامس برای جویدن
آدامس های بدون شکر این آدامسها برای سلامت دندانها مفیدتر هستند. آدامس های حاوی فلوراید این آدامسها به تقویت مینای دندان کمک میکنند. آدامس های با طعم طبیعی این آدامسها معمولا حاوی مواد افزودنی کمتر و سالم تری هستند. جویدن آدامس با رعایت نکات بهداشتی و انتخاب نوع مناسب آن میتواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد.
مضرات جویدن آدامس
جویدن آدامس اگرچه فوایدی دارد، اما مانند هر چیز دیگری، اگر به طور صحیح و با رعایت حد اعتدال انجام نشود، میتواند مضراتی نیز به همراه داشته باشد. آدامسهای حاوی شکر میتوانند باعث پوسیدگی دندان شوند. با هر بار جویدن آدامس، دندانهای شما در معرض قند قرار میگیرند که محیط مناسبی برای رشد باکتریها و در نتیجه پوسیدگی دندان فراهم میکند. حتی آدامسهای بدون شکر نیز میتوانند به دلیل وجود اسیدها و مواد نگهدارنده، به مینای دندان آسیب برسانند.
جویدن بیش از حد و طولانی مدت آدامس میتواند به مفصل فک فشار وارد کرده و باعث اختلالاتی مانند درد فک، سردرد و گوش درد شود. بلعیدن تصادفی آدامس میتواند باعث انسداد روده شود. همچنین، جویدن آدامس باعث تحریک تولید اسید معده میشود که در صورت عدم وجود غذا، میتواند به معده آسیب برساند. آدامسهای حاوی شکر میتوانند باعث افزایش کالری دریافتی و در نتیجه افزایش وزن شوند.
برخی افراد به جویدن آدامس اعتیاد پیدا میکنند که میتواند بر روی فعالیتهای روزمره و روابط اجتماعی آنها تأثیر منفی بگذارد. بهتر است آدامسهای بدون شکر و حاوی فلوراید را انتخاب کنید. سعی کنید زمان جویدن آدامس را محدود کنید. جویدن آدامس به جای غذا میتواند باعث گرسنگی کاذب و در نتیجه پرخوری شود. آدامس را هرگز نباید قورت داد. جویدن آدامس اگر با احتیاط و به صورت محدود انجام شود، میتواند فوایدی داشته باشد. اما بهتر است قبل از مصرف آدامس، با دندانپزشک خود مشورت کنید.
چرا باید آدامس را آهسته بجويم؟
جویدن آدامس به آرامی چندین مزیت دارد جویدن سریع و با فشار زیاد میتواند به فک و دندانها آسیب برساند و باعث ایجاد مشکلاتی مانند سردرد، درد فک و اختلال در مفصل فک شود. جویدن آهسته فشار کمتری به این نواحی وارد میکند. جویدن آهسته به شما اجازه میدهد طعمهای مختلف آدامس را بهتر حس کنید و از آن لذت بیشتری ببرید. جویدن سریع میتواند باعث تولید بزاق اضافی شود که ممکن است ناخوشایند باشد. جویدن آهسته این مشکل را کاهش میدهد. جویدن آهسته خطر بلعیدن تصادفی آدامس که میتواند باعث انسداد روده شود را کاهش میدهد. جویدن آهسته آدامس به شما کمک میکند تا از فواید آن بهرهمند شوید و از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری کنید.
آیا آدامس باعث كنترل استرس می شود؟
تحقیقات نشان دادهاند که جویدن آدامس میتواند در کنترل استرس و افزایش تمرکز موثر باشد. البته این موضوع کاملا قطعی نیست و عوامل دیگری نیز در این زمینه نقش دارند. جویدن آدامس باعث افزایش جریان خون در مغز میشود و این به نوبه خود هوشیاری و تمرکز را افزایش میدهد. کورتیزول هورمونی است که در زمان استرس در بدن ترشح میشود. برخی مطالعات نشان دادهاند که جویدن آدامس میتواند سطح کورتیزول را کاهش دهد. جویدن آدامس میتواند توجه شما را از عوامل استرسزا منحرف کند و به شما کمک کند تا آرامتر شوید.
دوپامین یک انتقالدهنده عصبی است که باعث ایجاد احساس لذت و رضایت میشود. جویدن آدامس ممکن است به افزایش سطح دوپامین کمک کند. آدامسهای بدون شکر و حاوی فلوراید برای سلامت دهان و دندان مفیدتر هستند. جویدن طولانی مدت آدامس میتواند باعث خستگی فک و مشکلات مفصل فک شود. جویدن آدامس نمیتواند مشکلات اساسی ایجاد کننده استرس را حل کند. جویدن آدامس میتواند به عنوان یک روش مکمل برای کاهش استرس مورد استفاده قرار گیرد. اما برای مدیریت استرسهای مزمن، بهتر است به دنبال راهکارهای اساسیتری مانند مدیتیشن، ورزش و درمانهای روانشناختی باشید.