پوکی استخوان و علائم آن

پوکی استخوان چیست

پوکی استخوان یا اُستئوپروز (Osteoporosis) یک بیماری مرتبط با استخوان هاست که باعث ضعیف شدن استخوان‌ها و افزایش خطر شکستگی‌های استخوانی می‌شود. این بیماری عموماً به دلیل کاهش چگالی استخوان‌ها و تخریب ساختار استخوانی رخ می‌دهد. در استخوان‌های سالم، فرآیند ساخت و تخریب استخوان به طور تعادل در حال انجام است، اما در افراد مبتلا به پوکی استخوان، ساخت استخوان کاهش می‌یابد و استخوان‌ها کمتر چگال می‌شوند که منجر به ضعف و آسیب پذیری بیشتر آنها می‌شود.

علائم پوکی استخوان ممکن است برای مدت طولانی زمانی بی‌نمایان باشند. اما وقتی که استخوان‌ها به حدی ضعیف می‌شوند که بتوانند حمایت کافی برای بدن فراهم نکنند، ممکن است به شکستگی‌های استخوانی بیشتری در معرض خطر قرار گیرید، به ویژه در استخوان‌های مانند کمر، شکم، پاها و مچ. عواملی نظیر سن، جنسیت (بیشتر در زنان پس از سنوپاوز)، نقص ویتامین D و کلسیم، کمبود فعالیت ورزشی، مصرف بیش از حد الکل و سیگار، وضعیتهای مرتبط با سلامتی مانند هورمون‌ها و برخی داروها می‌توانند عوامل خطرساز برای پوکی استخوان باشند.

برای پیشگیری از پوکی استخوان، می‌توانید از سبک زندگی سالم و با مواد غذایی غنی از ویتامین D و کلسیم، ورزش منظم، تغذیه مناسب و مشاوره با پزشک خود برای تست‌های مرتبط با سلامت استخوان استفاده کنید. در صورت نگرانی درباره پوکی استخوان یا علائم مرتبط، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.

علائم پوکی استخوان

پوکی استخوان یک بیماری است که تا زمانی که به مرحله شدید نرسیده باشد، ممکن است بدون علائم خاصی پیش برود. اما در موارد پیشرفته‌تر، ممکن است علائم و نشانه‌های زیر ظاهر شود:

• کاهش قد: پوکی استخوان می‌تواند منجر به فشرده‌شدن استخوان‌ها و کاهش قد شود.
• شکستگی‌های مکرر استخوان: افراد مبتلا به پوکی استخوان ممکن است به راحتی استخوان‌های خود را شکسته و مجروح کنند.
• درد استخوان: درد و ناراحتی در استخوان‌ها ممکن است یکی از علائم پوکی استخوان باشد.
• کاهش استحکام و عملکرد: پوکی استخوان می‌تواند منجر به کاهش استحکام استخوان‌ها و به تبع آن کاهش عملکرد و فعالیت‌های روزمره شود.
• تغییرات در نمو و شکل استخوان‌ها: استخوان‌های پوک شده ممکن است شکل و نموی غیرطبیعی داشته باشند.

در صورت تجربه هر یک از این علائم، مهم است که به پزشک مراجعه کنید تا بررسی‌های لازم انجام شود و درمان مناسب به شما تجویز شود.

درمان پوکی استخوان

درمان پوکی استخوان معمولاً بر اساس شدت بیماری، عوامل خطرساز و وضعیت سلامتی فرد تعیین می‌شود. مصرف کلسیم و ویتامین D کافی از طریق غذا یا مکمل‌های مغذی می‌تواند به بهبود سلامت استخوان‌ها کمک کند. مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم مانند لبنیات، سبزیجات و ماهی، همچنین غنی سازی رژیم غذایی با ویتامین D از طریق آفتاب‌گرفتن منظم، مهم است. تمرینات مقاومتی و ورزش‌های وزنی می‌توانند استخوان‌ها را تقویت کرده و به حفظ چگالی استخوان‌ها کمک کنند.

برخی داروها ممکن است به منظور تقویت استخوان‌ها و کاهش فراوانی شکستگی‌های استخوانی تجویز شود. این داروها ممکن است شامل بیسفوسفونات‌ها، ترکیبات هورمونی، روش‌های درمانی با هورمون رشد استخوان و داروهای مهارکننده تخریب استخوان باشد. کاهش مصرف الکل و سیگار، کنترل وزن، جلوگیری از سقوط‌های مکرر و استفاده از وسایل پوشیدنی ایمنی در صورت لزوم می‌تواند به پیشگیری از شکستگی‌های استخوانی کمک کند.

در برخی موارد، پزشک ممکن است بر اساس وضعیت فرد و عوارض مرتبط با سلامت استخوان، درمان‌های خاصتری مانند تزریق مواد سازنده استخوان، درمان‌های مکمل یا درمان‌های نوظهور معرفی کند. مهم است که برای درمان و پیشگیری از پوکی استخوان، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا یک برنامه درمانی مناسب برای شرایط شما تنظیم شود و نکات و راهکارهای بهتری برای بهبود استخوان‌هایتان را به شما بیاموزد.

خوراکی های مفید برای جلوگیری از پوکی استخوان

پوکی استخوان یک بیماری است که در آن استخوان ها ضعیف و شکننده می شوند. این بیماری می تواند باعث درد، افزایش خطر شکستگی و سایر مشکلات شود. غذاهای مختلفی وجود دارند که می توانند به تقویت استخوان ها و کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان کمک کنند. این غذاها حاوی مواد مغذی ضروری برای سلامت استخوان ها مانند کلسیم، ویتامین D، منیزیم، پروتئین و فسفر هستند.

در اینجا برخی از خوراکی های مفید برای پوکی استخوان آورده شده است:

• لبنیات: لبنیات مانند شیر، ماست و پنیر منابع عالی کلسیم هستند. یک فنجان شیر حاوی 300 میلی گرم کلسیم است که تقریباً 30 درصد از نیاز روزانه شما را تامین می کند.
• ماهی های چرب: ماهی های چرب مانند سالمون، ساردین و ماهی قزل آلا حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند که می توانند به جذب کلسیم کمک کنند. یک وعده 3.5 اونسی سالمون حاوی 122 میلی گرم کلسیم و 2.2 گرم اسیدهای چرب امگا 3 است.
• سبزیجات سبز تیره: سبزیجات سبز تیره مانند کلم بروکلی، اسفناج و کلم پیچ منابع عالی کلسیم هستند. یک فنجان کلم بروکلی پخته شده حاوی 90 میلی گرم کلسیم است.
• حبوبات: حبوبات مانند لوبیا، عدس و نخود منابع عالی کلسیم و پروتئین هستند. یک فنجان لوبیا پخته شده حاوی 100 میلی گرم کلسیم و 15 گرم پروتئین است.
• دانه ها: دانه ها مانند بادام، پسته و دانه آفتابگردان منابع عالی کلسیم و منیزیم هستند. یک اونس بادام حاوی 70 میلی گرم کلسیم و 80 میلی گرم منیزیم است.

چه افرادی دچار پوکی استخوان می شوند؟

پوکی استخوان ممکن است در هر سن و هر جنسیتی رخ دهد، اما برخی عوامل می‌توانند احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش دهند. افزایش سن ورود به سنوپاوز در زنان می‌تواند منجر به کاهش هورمون‌های جنسی زنانه (استروژن) شود که باعث افزایش احتمال پوکی استخوان می‌شود. هرچه سن افراد بالاتر باشد، احتمال پوکی استخوان بیشتر می‌شود.

عواملی مانند کاهش هورمون‌های جنسی در زنان و مردان، افزایش هورمون کورتیزول (مثل در بیماری کوشینگ) و کاهش هورمون تیروئید می‌توانند به پوکی استخوان منجر شوند. کمبود کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی، افزایش خطر پوکی استخوان را دارد.

برخی افراد که به ندرت ورزش می‌کنند یا حرکت کافی ندارند، ممکن است دچار پوکی استخوان شوند. اگر اعضای خانواده شما دچار پوکی استخوان بوده باشند، احتمال دچار شدن شما نیز بیشتر است.

استفاده از سیگار و مصرف بیش از حد الکل می‌تواند به کاهش چگالی استخوان‌ها منجر شود. هرچه این عوامل در یک فرد ترکیب شوند، احتمال بیشتری برای پوکی استخوان ایجاد می‌کنند. اما این موارد به تنهایی دلیل کافی برای پوکی استخوان نیستند و برخی از افراد با این شرایط نیز ممکن است پوکی استخوان نداشته باشند. هرگز بهتر است با پزشک خود مشورت کرده و فاکتورهای خطرساز خود را ارزیابی کنید.